گیربکس‌های صنعتی از مهمترین اجزای بسیاری از ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی هستند که وظیفه انتقال نیرو و گشتاور و همچنین کاهش یا افزایش سرعت الکتروموتور تا حد مورد نیاز را بر عهده دارند. برای آشنایی با سازوکار گیربکس صنعتی، ابتدا باید با اجزای تشکیل‌دهنده آن آشنا شویم.در این مقاله به بررسی تفاوت اجزای تشکیل‌دهنده گیربکس‌ها پرداخته و اجزای گیربکس‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.
اجزای تشکیل دهنده گیربکس صنعتی
همانطور که گفتیم، اجزای تشکیل‌دهنده گیربکس صنعتی شامل چرخ‌دنده، بلبرینگ، شفت، آب‌بندی، سیستم روانکاری و پوسته است.
پوسته گیربکس
پوسته گیربکس یا بدنه، تمام اجزای داخلی آن را در بر می‌گیرد، از آن‌ها در برابر فشار و آلودگی محافظت می‌کند؛ تمامی اجزای داخلی گیربکس روی پوسته سوار می‌شوند و حفظ تراز مناسب اجزای داخلی گیربکس ارتباط مستقیمی با پوسته دارد.
شفت گیربکس
گیربکس‌های صنعتی معمولاً دارای دو یا چند شفت هستند؛ شفت ورودی، نیرو را از محرک اصلی (مانند الکتروموتور) دریافت می‌کند و شفت خروجی نیرو را به قطعه محرک دیگری (مانند تسمه‌نقاله، پمپ و …) می‌رساند. همچنین ممکن است گیربکس دارای شفت‌های میانی برای انتقال نیرو بین استیج‌های (طبقات) مختلف چرخ‌دنده‌ها باشد. شفت گیربکس‌ها میتواند به دو صورت هالوشفت (توخالی) یا سالیدشفت (نری) باشد.
چرخ‌دنده‌ها
چرخ‌دنده‌ها مهمترین و ضروری‌ترین اجزای یک گیربکس صنعتی هستند؛ چرخ‌دنده‌ها بر اساس نوع دندانه‌های قرار گرفته روی آن‌ها به دنده ساده، هلیکال، مخروطی و … تقسیم‌بندی می‌شوند.
بلبرینگ گیربکس
یاتاقان، بلبرینگ و رولبرینگ برای پشتیبانی از شفت‌ها در داخل گیربکس استفاده می‌شوند؛ این قطعات اصطکاک را کاهش داده و چرخش مناسب شفت را تضمین می‌کنند.
آب‌بندی گیربکس
آب‌بندی یا سیل مکانیکی (Seal) به منظور جلوگیری از نشت روان‌کننده و ورود آلاینده‌ها به داخل گیربکس استفاده می‌شود. آب‌بندی‌ها معمولاً از جنس پلاستیک و مواد عایق ساخته شده و در محل اتصال شفت به دنده گیربکس قرار می‌گیرند. همچنین نقاطی مانند سوپاپ هوا و درپوش تخلیه روغن نیز از واشرهای مخصوصی جهت آب‌بندی استفاده می‌کنند.
سیستم روانکاری
گیربکس‌های صنعتی برای کاهش اصطکاک، دفع گرما و جلوگیری از پوسیدگی و ساییدگی نیاز به روغن‌کاری مناسب دارند. روان‌کننده‌هایی مانند روغن دنده یا گریس باید به خوبی درون گیربکس گردش داشته باشند.
لوازم جانبی گیربکس
بسته به کاربرد و الزامات خاص برنامه، گیربکس‌های صنعتی می‌توانند شامل لوازم جانبی مانند فلنج خروجی، شرینک دیسک، بک استاپ، بازوی گشتاور، سنسورهای حرارتی و لرزش و … باشند؛ این لوازم به نگهداری مناسب و پیشگیری از مشکلات احتمالی کمک می‌کنند.
شفت ورودی گیربکس‌های حلزونی یک ماردون فولادی است که دندانه‌های آن با یک چرخ‌دنده حلزونی از جنس فسفر برنز (برنجی) درگیر می‌شود. سایر قسمت‌های گیربکس حلزونی شامل پوسته، سوپاپ تخلیه هوا، بلبرینگ‌ها، کاسه‌نمدها و در صورت وجود، فلنج‌ها می‌شود.
ماردون گیربکس حلزونی
این قطعه از ماشینکاری یک استوانه فلزی از جنس آلیاژ فولادی ساخته می شود که به عنوان ورودی گیربکس حلزونی حرکت را به دنده حلزونی منتقل می کند. به دو صورت سالید شافت و هالو شافت برای انواع مختلف گیربکس حلزونی تولید می شود، ماردون سالید شافت دیگری ماردون هالوشافت.
ماردون سالید شافت: زمانی که ارتباط محرک (که معمولا الکتروموتور است) و گیربکس از طریق قطعات جانبی مثل کوپلینگ یا مکانیزم تسمه-پولی فراهم شود، قابل استفاده است.
ماردون هالوشافت: اگر الکتروموتور و گیربکس حلزونی مستقیما باهم کوپل شوند، ماردون باید هالوشافت باشد به طوری که شافت الکتروموتور داخل هالوشافت ماردون گیربکس قرار می گیرد (باید توجه داشت که خار مربوطه حتما جا زده شود) و چفت و بست تجهیز از طریق فلنجی که روی الکتروموتور و ورودی گیربکس بسته می شود انجام می گیرد.
چرخ دنده گیربکس حلزونی
مهمترین قطعه گیربکس حلزونی چرخ دنده حلزونی آن است و وظیفه اصلی تولید گشتاور را بر عهده دارد. باید دقت داشت که سطح درگیری ماردون و چرخ دنده در گیربکس حلزونی خیلی زیاد نیست و در نتیجه لقی این گیربکس نسبتا زیاد است و در مقایسه با گیربکس های هلیکال و خورشیدی راندمان نسبتا پایینی تا حدود 65% دارد.
پوسته گیربکس حلزونی
در یک دسته بندی کلی، آلومینیوم و چدن از پرکاربرد ترین متریال در ساخت پوسته گیربکس حلزونی است. واضح است که پوسته چدنی دارای مقاومت و استحکام بهتری بوده و در گیربکس های سایز متوسط تا بزرگ از چدن برای ساخت پوسته استفاده می شود. پوسته یا هوزینگ (Housing) تمامی قطعات دیگر را در بر گرفته و داخل آن روغن دنده یا واسکازین ریخته می شود تا دنده ها در شرایط روانکاری مناسب کار کنند.
تقسیم بندی پوسته گیربکس گیربکس حلزونی
پوسته ها به صورت کلی تقسیم بندی می شوند:
پایه دار (جهت نصب و پیچ شدن روی شاسی)
فلنجدار (جهت نصب از طریق فلنج در قسمت شافت یا هالوشافت خروجی گیربکس
بلبرینگ گیربکس حلزونی
بلبرینگ هایی که در قسمت های مختلف گیربکس حلزونی استفاده می شود حرکت شافت دنده ها را تسهیل نموده و با دمپ کردن نیروهای شعاعی و محوری وارد شده به شافت، باعث افزایش عمر گیربکس می شود.
تقسیم بندی پوسته گیربکس گیربکس حلزونی
پوسته ها به صورت کلی تقسیم بندی می شوند:
پایه دار (جهت نصب و پیچ شدن روی شاسی)
فلنجدار (جهت نصب از طریق فلنج در قسمت شافت یا هالوشافت خروجی گیربکس
بلبرینگ گیربکس حلزونی
بلبرینگ هایی که در قسمت های مختلف گیربکس حلزونی استفاده می شود حرکت شافت دنده ها را تسهیل نموده و با دمپ کردن نیروهای شعاعی و محوری وارد شده به شافت، باعث افزایش عمر گیربکس می شود.
قطعات یدکی گیربکس حلزونی
قطعات اصلی گیربکس حلزونی شامل ماردون، دنده حلزونی، پوسته گیربکس و قطعات جانبی مثل بازوی گشتاوری، فلنج خروجی و ... به صورت یدکی در بازار موجود است. نکته بسیار مهم این است که به دلیل تفاوت های اندکی که بین تولیدکنندگان ممکن است وجود داشته باشد، قطعه ای که قرار است جایگزین شود، حتما توسط همان کارخانه تولید کننده قبلی تولید شده باشد. برای گیربکس حلزونی سری VF و MVF قطعات ماردون، دنده حلزونی یا برنجی، پوسته، دری بغل، فلنج خروجی و ورودی توسط کارخانجات تولید کننده قابل تامین بوده و از سایت کالا صنعتی می توان اقدام به خرید و سفارش محصولات نمود. قطعات گیربکس کتابی یا گیربکس چینی NMRV در بازار به سختی یافت می شود و در صورت خرابی (که عموما اصلی ترین خرابی گیربکس حلزونی، خرابی دنده حلزونی آن است.) کل گیربکس تعویض می گردد. لذا اصلی ترین و پر مصرف ترین قطعه یدکی گیربکس حلزونی، دنده حلزونی یا برنجی آن است که با دانستن 3 پارامتر:
شرکت تولیدکننده گیربکس
سایز یا تیپ گیربکس
نسبت تبدیل گیربکس
از طریق سایت کالا صنعتی و یا کارشناسان فنی واحد گیربکس صنعتی قابل سفارش است. قطعات یدکی که در انبار موجود نباشد، با ثبت سفارش نزد کارخانه تولید کننده و یا انجام واردات با زمان تحویل 60 الی 90 روزه، قابل تامین است.
اجزای گیربکس هلیکال مستقیم
گیربکس هلیکال شفت مستقیم که به اختصار با نام گیربکس هلیکال مستقیم نیز شناخته می‌شود، شامل قطعات زیر می‌شود:
2 الی 3 جفت دنده هلیکال (مارپیچ) که به شفت‌های ورودی و خروجی متصل شده اند.
کاسه‌نمدها
سوپاپ هوا
بلبرینگ‌ها
پیچ تخلیه روغن
لوازم جانبی مانند فلنج
اجزای گیربکس بول هلیکال
نتیجه‌گیری
آشنایی با اجزای گیربکس‌های صنعتی برای شناخت بهتر و تعمیر و نگهداری مناسب آن‌ها ضروری است؛ در این مقاله به‌اختصار به معرفی اجزای کلی هریک از انواع گیربکس‌های صنعتی پرداختیم اما برای جزئیات بیشتر باید به بخش مقالات وبسایت کالا صنعتی مراجعه کنید و مقالات مربوط به هر گیربکس را مطالعه فرمایید. همچنین در صورتی‌که سؤال یا ابهامی در این زمینه داشته باشید، می‌توانید با کارشناسان کالا صنعتی در ارتباط باشید و از مشاوره تخصصی رایگان این مجموعه بهره‌مند شوید.
منبع: https://www.kalasanati.com/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A8%DA%A9%D8%B3/12/%D8%A7%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A8%DA%A9%D8%B3-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C
برچسب:
،
ادامه مطلب
امتیاز دهید:
رتبه از پنج:
0
بازدید:
